Kiełbiński Jan „Szpilka”

Jan Kiełbiński „Szpilka” – żołnierz ZWZ-AK, a następnie WiN w oddziale Zygmunta Jaślikowskiego „Karego”. W II Inspektoracie początkowo pełnił rolę „meliniarza” a następnie członek lotnej żandarmerii „Szuma”.

Jan Kiełbiński urodził się 25 marca 1904 roku w osadzie Grabowiec w powiecie hrubieszowskim, jako syn Piotra i Anny z domu Kulik. Ukończył 4 klasy szkoły powszechnej a następnie rozpoczął prace na gospodarstwie rolnym.

Do konspiracji wstąpił w marcu 1940 roku jako członek ZWZ-AK pod pseudonimem „Paproć”. Działał na terenie Grabowca i pełnił funkcję osobistego woźnicy swojego dowódcy Karola Drzewińskiego „Pirata”. Po wkroczeniu Armii Czerwonej przeprowadził się do Zamościa. Nie ujawnił się w czasie amnestii z 1945 roku tylko wyjechał do Gdańska.

Do Zamościa powrócił w styczniu 1946 roku i od razu rozpoczął działalność w zamojskim WiN. Podlegał pod oddział dowodzony przez Zygmunta Jaślikowskiego „Karego”. Rozkazem Pilarskiego z dnia 19 III 1947 roku „Szpilka” został awansowany do stopnia chorążego. Ujawnił się 11 kwietnia 1947 roku. W czasie swojego oświadczenia napisał, że był tylko woźnicą „Karego”, a w akcjach bojowych nie brał udziału. Przy czym zdał pistolet typu Steyr.

Po ujawnieniu Kiełbiński pozostał nadal w kontakcie z podziemiem antykomunistycznym. Używał też fałszywego nazwiska – Spadkowski Jan. Na wiosnę 1949 roku wstąpił do II Inspektoratu Zamojskiego AK. Przyjął pseudonim „Szpilka”. W swoim gospodarstwie ukrywał poszukiwanych przez resort konspiratorów. 13 października 1949 roku w jego zabudowaniach zginął w obławie Tadeusz Łagoda „Barykada”.  Po tym zajściu „Szpilka” rozpoczął działalność w oddziale lotnej żandarmerii Mieczysława Wróblewskiego „Szuma”.

W grudniu 1949 roku brał udział razem z grupą „Szuma”, m.in. Eugeniuszem Malcem „Ryśkiem”, Piotrem Kozłowskim „Szybkim”, Wszystko Piotrem i Kryszczukiem Stanisławem, w akcji ekspropriacyjnej na spółdzielnię w Horyszowie Polskim, zabierając towar na 400 tys. zł.

Kiełbiński uniknął aresztowania w momencie zatrzymania kierownictwa II Inspektoratu Zamojskiego AK i zaczął się ukrywać wraz z Mieczysławem Wróblewskim „Szumem”.

Jan Kiełbiński „Szpilka” został aresztowany w Hołużne 16 września 1951 roku przez funkcjonariuszy Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Hrubieszowie. Posiadał przy sobie pistolet maszynowy PPSz z amunicją. Wraz z nim został aresztowany Greniuk Ludwik „Żuraw”.

25 kwietnia 1952 roku Kiełbiński został skazany wyrokiem WSR w Lublinie na dożywotnie pozbawienie wolności.